Jedna kapsułka, ogrom właściwości. Tak w skrócie można powiedzieć o preparatach zawierających witaminę D3. Substancja ta jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu i odpowiada za szereg procesów, jakie w nim zachodzą. Tylko co zrobić, gdy tak jak 90 proc. dorosłych Polaków cierpimy na jej deficyt1? Sprawdź kiedy i w jakich ilościach przyjmować ?życiodajną? witaminę.
Witamina D3 jest naturalną witaminą rozpuszczalną w tłuszczach. Odgrywa istotną rolę regulatora procesów metabolicznych, dzięki oddziaływaniu pośredniemu i bezpośredniemu na funkcjonowanie wielu narządów. Pierwotnie występuje w postaci nieaktywnej, która ulega przemianom do form aktywnych w wątrobie i nerkach. Przy odpowiedniej ekspozycji na światło słoneczne produkowana jest w skórze. Stosowana doustnie wchłania się w jelitach, skąd dzięki połączeniu z białkami transportowymi może docierać do wątroby i nerek. To właśnie tam ulega aktywacji.
Skąd witaminowe niedobory? Niestety? położenie geograficzne Polski nie sprzyja wytwarzaniu odpowiedniej ilości witaminy D3. Ponadto stosowanie filtrów UV ogranicza jej syntezę skórną. Pamiętajmy również, że niedostateczna ekspozycja skóry na promieniowanie UV wręcz hamuje jej wytwarzanie. Witaminę D3 możemy również dostarczyć wraz z pożywieniem. Jednak dieta większości Polaków- uboga w ryby, które są jej najlepszym źródłem, nie sprzyja pokryciu zapotrzebowania na witaminę D3 w 100%. W związku z tym suplementacja jest koniecznością!
Jakie funkcje spełnia witamina D3?
Podstawową funkcją witaminy D3 jest regulacja stężenia wapnia i fosforanów we krwi, przez zwiększenie wchłaniania wapnia i fosforanów w jelicie oraz uwalnianie wapnia z kości. Jak wiadomo wapń pełni bardzo istotną rolę regulatora w wielu narządach. Aktywna postać witaminy D3 wykazuje działanie wszędzie tam, gdzie występują dla niej receptory. Zaobserwowano je między innymi w tkankach ulegających podziałom, co przemawia za udziałem słonecznej witaminy w procesie podziału komórek. Dzięki wpływowi na układ immunologiczny, gdzie również następują liczne podziały komórkowe, witamina D3 zwiększa możliwości obronne ludzkiego organizmu. Działa także pośrednio przeciwbakteryjnie. Jednocześnie zauważono, że stymuluje komórki nowotworowe do obumierania. Na podstawie między innymi tej obserwacji, naukowcy doszli do wniosku, że witamina D3 działa antyrakowo. Jak się okazuje zmniejsza częstość występowania chorób nowotworowych u osób, u których jej poziom był nie mniejszy niż 30 ng/ml.2 Działanie na układ mięśniowy przejawia się wpływem na transport komórkowy jonów wapnia oraz na syntezę niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania mięśni białek: aktyny i troponiny. Niedobór witaminy D3 i osłabienie jej działania u ludzi starszych tłumaczy postępujący z wiekiem zanik siły mięśniowej. W przypadku cukrzycy i nadciśnienia także zauważono korzystne działanie. Suplementacja wapniem i witaminą D3 może wspomóc walkę z nadciśnieniem. Niedobór witaminy D3 ma ponadto znaczący wpływ na pracę trzustki. Zaburza wydzielanie insuliny oraz zmniejsza wrażliwość organizmu na tę substancję, co sprzyja rozwojowi cukrzycy typu II. Może również prowadzić do wzrostu czynników prozapalnych, które powodują obumieranie komórek wytwarzających insulinę, co z kolei predysponuje do rozwoju cukrzycy typu I. Zaburzenia w prawidłowym funkcjonowaniu trzustki zależą nie tylko od deficytu witaminy D3, ale także od efektów wtórnych jej działania, czyli wpływu na poziom wapnia we krwi.
Komu jest potrzebna witamina D3?
U osób zdrowych suplementacja witaminą D3 jest zalecana szczególnie w sezonie jesienno-zimowym oraz wczesno wiosennym. Biorąc pod uwagę dobroczynny wpływ słonecznej witaminy dla osób po 65 roku życia, w tej grupie wiekowej zaleca się stosowanie jej także latem. W świetle badań, wręcz konieczna wydaje się ona u osób z osłabioną odpornością, przewlekle chorych czy cierpiących na osteoporozę. Zaleca się także witaminę D3 w okresie jej zwiększonego zapotrzebowania u kobiet w ciąży oraz matek karmiących, o ile nie jest zapewniona właściwa podaż z diety i/lub syntezy skórnej.
ZAPAMIĘTAJ: Witamina D3 odgrywa istotną rolę w mineralizacji kości i wielu innych procesach metabolicznych w organizmie ludzkim. Sprawdź rekomendowane dawkowanie w populacji osób zdrowych oraz w grupach ryzyka deficytów i zadbaj o właściwą suplementację3.
1. Płudowski P. i wsp. Ocena stanu zaopatrzenia w witaminę D w populacji osób dorosłych w Polsce, Standardy Medyczne/Pediatria 2014 T. 11 609-6171
2. Justyna Kosińska, Katarzyna Billing-Marczak, Marcin Krotkiewski, Nowe nieznane funkcje witaminy D Medycyna Rodzinna 2/2008 s.34-37
3. Płudowski P. i wsp. Witamina D Rekomendacje dawkowania w populacji osób zdrowych oraz grupach ryzyka deficytów- wytyczne dla Europy Środkowej 2013. Standardy Medyczne 2013. T 10, nr 5, s.573-578
