Niedobór witaminy D3 jest zjawiskiem powszechnym zarówno w Polsce, jak i wśród mieszkańców pozostałych krajów Europy Środkowowschodniej. Ma to bezpośredni związek z położeniem geograficznym naszego kraju, stylem życia, w tym dietą ubogą w ryby. Problem wydaje się być szczególnie istotny z punktu widzenia osób starszych, w których organizmie witamina D odgrywa ważną rolę, a nie jest w dostatecznej ilości wytwarzana w procesie syntezy skórnej.
Dlaczego witamina D jest ważna dla osób starszych?
Witamina D w organizmie człowieka reguluje gospodarkę wapniowo - fosforanową organizmu. Wapń z kolei jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania mięśni, czy nawet trzustki. Przede wszystkim jednak, wpływa na prawidłową strukturę kości i ich wytrzymałość. Odpowiednia ilość witaminy D jest konieczna dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego a także dla zachowania sprawności umysłu i funkcji poznawczych, jakże istotnych dla osób w podeszłym wieku.
Witamina D i choroby sercowo - naczyniowe
Powszechnie występujące niedobory witaminy D uważane są za jedną z przyczyn rozpowszechniania się chorób cywilizacyjnych. Zespół metaboliczny, czyli powiązane ze sobą czynniki zwiększające ryzyko pojawienia się miażdżycy, cukrzycy typu 2 i chorób naczyniowych, jest jednym z najczęściej dostrzeganych problemów.
Witamina D a osteoporoza i osteomalacja
Osteoporoza jest chorobą związaną z osłabieniem struktury kości w wyniku ubytku masy kostnej. Zjawisko to postępuje z wiekiem. W momencie pojawienia się niedoborów witaminy D, zaburzeniom ulega wchłanianie wapnia i dochodzi do rozmiękania kości, czyli osteomalacja. W konsekwencji, oba schorzenia zwiększają prawdopodobieństwo urazów, a proces rekonwalescencji po nich jest wydłużony.
Witamina D a choroby neurologiczne
Wyniki badań epidemiologicznych wykazują, że niedobory witaminy D zwiększają ryzyko wystąpienia między innymi choroby Parkinsona, schizofrenii, czy stwardnienia rozsianego, dlatego jak najbardziej uzasadniona jest suplementacją witaminy D u osób w podeszłym wieku. Potwierdzono także aktywny udział witaminy D jako czynnika neuroprotekcyjnego, czyli takiego, który ochrania nasz układ nerwowy. Zauważono także, że witamina D wpływa pozytywnie na funkcje poznawcze człowieka, jakże ważne u osób w podeszłym wieku.1
Witamina D dla seniora
W naszej strefie klimatycznej, chcąc zapewnić osobie dorosłej odpowiednią ilość witaminy D drogą syntezy skórnej, należy eksponować skórę w czasie najsilniejszego nasłonecznienia, czyli między godziną 10 a 15, przez co najmniej 15 minut.3 Osoby starsze, często schorowane, z niepełną sprawnością ruchową, są najbardziej narażone na niedobór witaminy D w organizmie.
Ekspozycja na działanie promieni słonecznych może w ich przypadku, być po prostu niemożliwa lub niebezpieczna. Osoby starsze nie powinny przebywać długo na słońcu z powodu takich chorób jak nadciśnienie, czy inne schorzenia sercowo-naczyniowe. Również przyjmowane leki, mogą wchodzić w interakcje z promieniami UV. Ostatecznie, przeszkodą do przebywania na mocnym słońcu jest również zdecydowanie cieńsza skóra u osób starszych, która jest bardziej podatna na oparzenia słoneczne.
Osobom w wieku powyżej 65 roku, zaleca się całoroczną suplementację witaminą D, biorąc pod uwagę jej wszechstronne i dobroczynne działanie. Według Zespołu Ekspertów, seniorzy powinni otrzymywać suplementację witaminą D w dawce od 800-2000 j.m. (jednostek międzynarodowych) na dobę, zależnie od masy ciała, przez cały rok.2
Źródło:
1. Witamina D- wskaźnik zdrowia u osób starszych w wybranych chorobach neurodegeneracyjnych J.Bieniek, A.Brończyk-Puzoń, J.Nowak, A.Dottfeld, A.Koszowska, K.Kulik. Geriatria 2014; 8: 49-55
2. P.Płudowski i wsp. ? Witamina D: Rekomendacje dawkowania w populacji osób zdrowych oraz w grupach ryzyka deficytów- Wytyczne dla Europy Środkowej 2013 r? Standardy Medyczne/ Pediatria 2013 T.10 s.573-578
3. J. Księżyk, H. Wolska Pytania do ekspertów. Witamina D i dermatologia. Medycyna Praktyczna Int. 07. 2010